№7 Шілде, 2023

Бабаларымыздың дүниені керуенге теңегені неткен әсерлі, неткен тұшымды. Бұғаздай жұмбақ, таудай биік қаламгер ағалар сапы сиреген сайын ой басады. Көнерместедапал аманаттың бірі – әдебиетке адалдық.

Әдебиетке адалдық  жайлы сөз еткенде Аманхан аға Әлімұлы болмысы санаға оралады. Үнемі асығыс, әркез ізденіс қойнауында жүрер елгезек болмыс е іagraph —>

Кеткенің бе деп хабарсыз,

– Ұрысты әжем

Безесің бе деп үйден сен

– Ұрысты ағам,

Төрт-бес жыл бұрын үйленген.

Қарындасым да айтты өкпесін,

> !— /wp:paragraph —>

Хабарсыз—!— wp:paragraph —>

Сәлден соң

Жаттым мен жылап,

< шік, жылы, рахымды жүрегі білінеді. Шынында, өмірде де сәмбі телсы өлең көрсе жаны қалмай қуанып, ақынды тек жырына қарап баға, лемемейтін аңғал көңілі иесі боraragraph -->

Жазғы Алматы аспаны қызғылт тартып, ет салқын жел соғар демесеңіз, «қара қарғаның миы қайнайтын» н тын біздер, сондай ыстықта кітапханаға енәлышында алдына іркес-тікес кітаптар мен журналдар жайылған Ан.қауқылдаса кетсек, ақуасіп құнды пікірлер шоғырын желдірте жөнелер еді-ау. Сондайда: «Біз мақтап-марапаттауды «Визитка» сияқты үлестіріп, шала-шарпы, Алла берді талант емес, ет пен терінің арасындағы қабілет-қарымы бар жас ақын атанып жүргендерді бұзып жүрміз. Қазір, олар өздерін «Аузына Алла түкіріп, Жаратқан жарата салған» ақын санайды. Сынасаң жақпайсың, бетіне тік қарасаң жылап қоя беретін сәби сияқты»–дейтін. Міне, туралықты тұмар еткен ақын сөзі. Кейде адамдық, ар жайлы толғамды сөз сөйлейтін. «Бір адамды жақтырмау, ең арысы жек көру пендеге тән – заді – адами қылмыс. Осы бір қадыр-қасиеттердің соңғысы ақын-жазушыда болса,  ондай қаламгерлердің қандай болмасын жазып, айтқанына да күдікпен қараймын»–дер еді. Әрине, кек тұрған кеуде тат басады емес пе? Күйелеш кеудеден нұрлы сөз қайдан шықсын?

Қас пен көздің, бауырым, арасында,

Асқақ кеуде соңына қарасын ба?

Басым кетіп барады білегінде,

Санам кетіп барады санасында.

Жаулап алған жанымды талма кеште,

Керемет күн кешегі қалмады есте.

Ернім кетіп барады ерінінде,

Шайқалады шаттығым алма төсте.

Кеш ұғынған қадірін тірегім бе,

Сол қыз қазір мұратым, тілегім де.

Көзім кетіп барады бұрымында,

Өзім кетіп барамын жүрегінде.

Осы бір шумақтарды жақсы көрмейтін, әрісі жатқа білмейтін жас кем шығар. Ақын жаны аймен егіздей көрінеді. «Ай нұры алақанымда», «Борсық ай», «шелек басты ай» сынды табиғат жұмбағымен астасқан теңеулерді жырынан көптеп кезіктіруге болады. Гете айтқандай, мұны табиғатпен тұтасу десек болар. Жыр жайлы ақтарылғанда ақын «өлең деген аспандағы сағым, ғарыштағы сиқыр емес, өлең – мынау» деп алдында тұрған ағашты нұсқайтын…

         Ғалам – Жаратқанның ғажайып жұмбағы. Оны шешуге талпынған ақын мұрасы, шайыр болмысы да кейінгіге жұмбақ күйінде қалмақ.     

                                                                                          Тортай Үсен