2020 жыл, №6 (маусым)
— Өзіңіз басқаратын мәдениет мекемесінің ашылғанына осы күзде 35 жыл толады. Құтты болсын!
— Рахмет! Иә, биыл «Алақай» қуыршақ театрына — 35 жыл. Біз еліміздегі қуыршақ театрүлp>
Әлемдегі коронавирусқа қатысты жағдай тұрақталса, қыркүйек айында өзіміздің дәстүрлі «Ассалаумағалейкум!» қуыршақ театрлар фестивп өнер мерекесі, бұйыртса, осымен 6-шы рет өтеді. Мерейтойымызға байланысты басқа да жобаларымыз бар. Бірақ ең бастысы —әлгіндегі фестиваль.
— Театр бүгінге дейін бірталайны/p>
— «Алақай» — шетелдік фестивальдерге ең көп қатысатын театрлардың бірі. Әрі көбінесе бос қайтпаймыз. 40-қа жуық халықаралық фестивальде өнер көрсетіп, бірнеше рет Гран-при иегері атандық. «Ең үздік спектакль», «Үздік сахналық шешім», «Үздік режиссерлік жұмыс», «Үздік артист» секілді номинациялармен марапатталдық. Сондай-ақ, жер-жердегі қуыршақ театрлары асыға күтетін «Ассалаумағалейкум!» фестивалінің ұйымдастырушысымыз. — Қуыршақ театрына балаларды ерекше жақсы көретін, шымыла шынайы сүйетіндер ғана тұрақтайды. Ұзақ жылдан бері еңбек етіп келе жатқан актерлік құрамы туралы айтсаңыз. — Расында, қуыршақ театрында өз мамандығын шексіз сүйетіндер ғана ұзақ жұмыс істейді. Ол үшін әуелі балалардың жанын түсіне білу керек. 30 жылға жуық осы театрда еңбек ететіндер бар. Олар — Гүлнар Баймағанбетова, Ләззат Сүлейменова, Нұрат Мұратұлы, Гаухар Оралбай, Ербол Исмағұлов, Әлия Салитова, Ербол Ермағанбетов, Роза Балғалиқызы. Бұлардың бәрі өрімдей жас кезінде театрға келіп, өнер жолында жастық қайратын, талантын сарп еткен таңдаулы артистер. Сондықтан, сөзсіз, айрықша тоқталғанымыз дұрыс. —Ал жастар жағы қатарға қосылып жатыпт мәселе ғой. — Өкінішке қарай, қуыршақ театрына жастар тарапынан құлшыныс аз. Бірақ мүлде жоқ деуге тағы болмайды. Мәселен, біз Әлішер Орынбасаров, Дәурен Рысбеков сынды жастармен мақтанамыз. Олардан үлкен үміт күтеміз. —Әсіресе, мемлекеттік марапатқа келгенде қуыршақ театрының актеқо жүрсіз. Соңғы жылдары бұл жағынан өзгеріс бар ма? — Жоқ. Қуыршақ театрына деген көзқарас әлі
Жыл сайын театрымыздың артистерін атақ-марапатқа ұсынғаныммен, нәтиже шамалы. «АҚТӨБЕНІҢ» АНЫҚТАМАСЫ Облыстық «Алақай» қуыршақ театры 1985 жылдың 29 қарашасында құрылды. — Енді репертуарға ойыссақ. Бүгінге дейін театрда барлығы қанша премьера болды? Ұзақ жылдан бері сахналанып келе жатқан, жалықтырмаған қойылымдар бар болар? — 35 жылда 75-тен астам спектакльді ұсын қөтеді. Бүгінгі таңда 37 спектакль тұрақты түрде сахналады. Әлі күнге дейін көрермен сұранысына ие, өміршең спектакльдеріміз көп. Мысалы, «Ат тұяғын тай басар», «Тізгініңді босат та, құстай н кетпеші», «Ұсқынсыз үйрек», «Ұр, Тоқпақ», «Дала аңызы, уа, Алдар» сияқты спектакльдер кішкентай көрермендер тарапынан әлі де жылы қабылданады. — Сөзіңіз аузыңызда, спектакльдер туралы айтқанда, «Алақай» орыстілді көрермендерге көп көңіл бөледі» деген пікір бар. Келісесіз бе? — Әрине. Елімізде кәсіби қуыршақ театрының режиссерлері саусақпен санарлық. Талантты мамандарға зәруміз. Соңғы технолокаін, өзін жасайтын, қолданбалық материалдарды құрастыратын бағдарламалар, тиісінше оны игерген мамандар да бар. Бірақ мекеменің штаттық құрамы аталған кадрларды қабылдауға мүмкіндік бермейді. Бұл көraph —>
—Жас авторлар да тапшы. Қазір нелік пеп ойлайсыз? — Өзім де білмеймін. Сұраныстың аздығынан болар. Біздің қоғамның балаларға салғыан маңызын түсінбейтіндігінен болса керек. — Осы орайда театр ұйымдастыратын «Ассалаумағалейкум!» фестивалі жоғарыда аталған мәселелерге біраз қозғау салатыны сөзсіз. — Негізгі мақсаттарымыздың бірі —үнарының өнерін көрсету. Кішкентай көрермендер әртүрлі театрлардың қойылымдарын тамашалап, өнерді қабылдауды, бағалауды үйренсе екен деген ниет. Бірақ бұл фестивальге де қаржылай қолдау аз. Үлкен деңгейде өткізсек дейміз. Сән-салтанаты келіскен ғимаратта қонақтарымызды қарсы алсақ, бұл мемлекеттің имиджіне де әсер етпей ме? Ойдағыдай болмағанмен, 2 жылда 1 рет өткізіп жүрміз. — Осы көктемдегі карантинге қарамастан «Алақай» онлайн-премьерасын ұсынды, әлеуметтік желілер арқылы ертегілер оқыды. Әлі де жүзеге аспаған, алда мақсат еткен тың жоспарларыңыз бар ма? — Наурыз айында «Кірпітайдың тоны» спектаклінің жолашарын (премьерасын) жоспарлағанбыз.
Режиссеріміз келіп, дайындық аяқталып, енді көрермендерге ұсынамыз дешеондықтан бұл спектакльдің онлайн-жолашарын әлеуметтік
желілерде тікелей эфир арқылы өткіздік. Көрермендерімізден алыстамауға тырысып, инстаграм парақшамызда ертегі оқыдық, түрлі танымдық бейнематериалдар жарияладық, чеқ.ігі күніне орай әріптестерімізбен халықаралық музыкалық мессендж жолдадық. Алдағы уақытта да осы қарқынмен әлеуметтік желілерде байланысымызды үзбейміз. Енді театр қызметкерлері онлайн-сұхбатқа шыққалы отыр. Мерейтойға орай қалың жұртшылықты «Алақай» деген үлкен шаңырақтың басы-қасында жүрген жандармен жақынырақ таныстыратын боламыз. — Әсия Тәжібекқызы, бүгінгі кішкентай көрермендерді қалай сипаттардың қуыршақ театрына қызығушылығы қандай? — Қазіргі балалардың көңілінен шығу оңай емес. Заманауи гаджеттерді ұршықша иіретін оларды таң қалдыру қиын. Бірақ театр дегеніміз — басқа формат. Мұндағы қабылдау, байланыс бөлек. Шынай аныс орнайды. Ұл-қыздарды тәрбиелейтін, әдемілікті бағалауға, құрметтеуге шақыратын орын бұл. Сондықтан ешқандай технология театрдың орнын баса алмайды деп ойлаймын. — Той иесі ретінде мемлекет, жергілікті атқарушы билік тарапынан қандай мәселелеріңіз шешіліп берілсе дейсіз? Сұхбат соңында айтар тілек-лебізіңіз болса, мархабат. — «Алақай» театрының ғимараты қаланың шетіндегі Тұрғындар қалашығы шағын ауданында орналасқанын білесіздер. Бәлкім, ересектер үшін театрдың, Мәдениет үйлерінің қайда тұрғаны анау айтқандай маңызды емес болар. Бірақ негізгі көрермендері — балдырғандар болып есептелетін біз үшін бұл өте лаp;— үлкен мәселе. Жетекшілерге үлкен жауапкершілік жүктеледі. Мектеп автобустары міндетті түрде жол полициясының бақылауымен келуі керек. Осы секілді қиындықтардың кесірінен көп балала/p—>
Талай көріп жүрміз ғой, көп елдерде қуыршақ театры қаланың ортасында болады. Бұл — жазылмаған заң іспеттес. Осы тұста жергілікті билік қаланың орталығынан бізге ғимарат салып берсе, оның жан-жағы гүлзарлар болса деймін. Ертегі әлемінен шыққан балалар ата-әжесімен театрдан шыққан боолнтайлардың қабылдауына, санасына да әсер етеді. Әйтпесе, біздің ғимаратымыз құрылысшылардың бұрынғы Мәдениет үйі екенін, қуыршақ театрына сай жасақталмағанын көзі ашық адам бірден байқайды… Ата-аналар, жалрдасуының қандай маңызды екенін түсінсе деген тілек бар. Бұл өте маңызды дүние. Баланың жаны кішкентайынан тұлғалық қасиеттерге, өнерге сусындап өсуі керек… Әңгімелескен Айбек ТАСҚАЛИЕВ
